کدرترین دوران بورس چه زمانی بود؟/ آقابزرگی: رییس نهاد بورس، وکیل مدافع سهام‌داران خرد است، نه وکیل مدافع دولت

به گزارش ایران ماین، بازار سهام پس از گذراندن چند روز پرحاشیه و در نهایت استعفای رییس نهاد بورس، بالاخره وارد فاز جدیدی از روز سه‌شنبه شد؛ این‌که با تصمیم شورای عالی بورس، حجت‌اله صیدی به جانشینی مجید عشقی در نهاد بورس در آمد.

آخرین گزارش‌ها از وضعیت بازار سهام‌داران نشان می‌دهد در ابتدای هفته اخیر برداشت سرمایه حقیقی از بازار سهام ادامه داشت، ولی در ۳ روز پایانی هفته شاهد ورود پول به بازار بودیم.

بنا به این گزارش، در اولین روز هفته ۹۶ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد. روز یک‌شنبه نیز ۲۰۳ میلیارد تومان سرمایه خارج شد.

ولی روز دوشنبه شاهد ورود ۳۱۳ میلیارد تومان پول حقیقی به بازار بودیم و روز سه‌شنبه ۲۱ میلیارد تومان وارد شد.  روز چهارشنبه نیز پول حقیقی وارد شد و نرخ تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار ۱۵۸ میلیارد تومان بود.

در مجموع کل هفته ۱۹۳ میلیارد تومان پول حقیقی به بورس وارد شد و میانگین روزانه ورود پول حقیقی ۳۹ میلیارد تومان بود.  

حال در این شرایط پیچیده و سخت بازار سرمایه، تحلیلگران بازار سهام می‌گویند از رییس نهاد بورس جدید انتظار می‌رود از این دوره که کدرترین دوران بورس بود، پند بگیرند و نقاط ضعف را به جدیت و اهتمام قاطع پوشش دهند.

به اعتقاد آنها، رئیس نهاد بورس وکیل مدافع سهام‌داران خرد است نه وکیل مدافع بازیگر بزرگ بازار که دولت باشد. بزرگان بازار خودشان حق صحبت و لابی دارند، رییس و هیات مدیره بورس مبتنی بر ماده ۷ قانون بازار باید صیانت‌کننده از حقوق سهام‌داران خرد باشند.

این تصمیمات پرحاشیه بازار را بهم ریخت

در همین رابطه بهنام صمدی، کارشناس حوزه بورس در گفت‌وگو با ایران ماین راجع به حواشی اخیر بورس و رییس سابق این نهاد، گفت: آقای عشقی در سودآوری نتواست رضایت سهام‌داران را کسب کند؛ هرچند مثبت و منفی کردن سودها وظیفه رئیس نهاد بورس نیست، ولی بعضی اظهارنظرها باعث ایجاد گارد بین بازار سرمایه و ایشان شد.

صمدی مهمترین اقدام عشقی که منجر به بی‌اعتمادی بازار سرمایه شد را موضع‌گیری ایشان در اردیبهشت ۱۴۰۲ عنوان کرد و در این خصوص توضیح داد: در شرایطی که بازار منفی شد، ایشان در تریبون رسمی آن را به شناسایی سود ربط دادند، در حالی که ۳ ماه بعد در پی عرضه نامه‌ای مشخص شد موضوعی در دولت مبتنی بر نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در حال بررسی بوده است.

این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: واقعیت این است آقای عشقی به توسعه ارزی بازار فکر می‌کرد، و تعداد زیادی صندوق‌های سهامی و صندوق‌های درامد ثابت را پذیره‌نویسی کرد و بعضا نامه‌نگاری‌هایی نیز با دولت در خصوص بخشنامه‌ها و مصوباتی که به نفع بازار باشد، انجام داد، ولی عملا سهامدار خرد اثرات این مصوبه‌ها را در تابلو ندید و کل سه سالی که ایشان در نهاد بود، زیان بورس بیشتر شد، به همین دلیل کف بازار چندان دل خوشی از اقای عشقی ندارد.

وی در خصوص علت خرسندی نهادهای مالی در دوره ریاست ایشان گفت: صادر کردن تعداد قابل توجهی مجوز چه برای صندوق‌های سهامی و سبدگردانی، چه صندوق‌های اهرامی حتی خود کمپانی های سبدگردانی سبب این ابراز رضایت بود، ضمن اینکه ایشان به صورت ارزی بازار را توسعه داد.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به تصمیمات پر حاشیه عشقی نیز اشاره کرد و گفت: بالا و پایین کردن دامنه نوسان، نارضایتی‌های زیادی بین اهالی بازار یعنی همان سهامداران خرد و بخش حقیقی بازار ایجاد کرد، وگرنه بخش نهادهای مالی را با صدور مجوزهای متعدد راضی نگه داشتند.

صمدی در ادامه گفت: ایشان تلاش می‌کرد از طریق لابی با مجلس و دولت بخشی از مشکلات بازار را حل کند، ولی ناموفق بود و همانطور که اشاره شد اثراتش را ندیدیم.

این کارشناس بازار بورس در خصوص تیر آخری که تیتراژ پایانی ریاست عشقی را منتشر کرد نیز عنوان کرد:  بحث حواشی مربوط به وام منجر شد ایشان به استعفا کشیده شود و چون کف بازار ایشان را قبول نداشت، تمکینی از تصمیمات ایشان صورت نمی‌گرفت.

وی در ادامه گفت: این مجموعه دلایل مسبب دریافت اعتراض مداوم توسط ایشان بود و هر اقدام ایشان انتقاد بازار را به همراه داشت، چه کم و زیاد کردن اعتبارات، چه بالا یا پایین کردن دامنه نوسان و ...

صمدی با اشاره به دفعاتی که ریاست این نهاد اقدام به استعفا کرد بیان کرد: بازار هم همسو با ایشان خواهان استعفا بود و ادامه فعالیت ایشان چندان به نفع نبود و بازار را به حاشیه می‌برد.

وی تاکید نمود: اینکه وام قانونی بوده یا خیر چندان شفاف نیست ولی در شرایطی که بازار مساعد نبوده و سهام‌دار ضرر کرده و شاخص درجا زده، مشخص نیست چنین پاداشی در مقابل چه اقدامی صورت گرفته است.

این کارشناس در ادامه گفت: این تخصیص وام که صرفا با یک فقره چک تضمین شده و از منابع داخلی نهاد بورس هم تامین شده، جای دفاع ندارد.

درخواست سهام‌داران از رییس جدید نهاد بورس چیست؟

در ادامه فردین آقابزرگی، دیگر کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایران ماین عنوان کرد: عشقی پای دولت را به بازار سرمایه  باز کرد؛ به ترتیبی که انواع و اقسام اوراق و انواع و اقسام تغییرات در نرخ بهره اوراق را در راستای تسلط دولت شاهد بودیم.

وی در ادامه گفت: حتی رییس نهاد برنامه و بودجه دولت قبل نه به دعوت نهاد بورس بلکه مستقل به خود اجازه ورود و درخواست خروج ۴۲۰۰ همت از بازار سرمایه را داد، این چه معنا می‌دهد؟

این کارشناس بازار سرمایه، درخواست خود را از سکاندار بعدی این‌گونه مطرح کرد: از رییس نهاد بورس جدید انتظار داریم از این دوره که کدرترین دوران بورس بود، پند بگیرند و نقاط ضعف را به جدیت و اهتمام قاطع پوشش دهند.

وی در ادامه گفت: رئیس نهاد بورس وکیل مدافع سهام‌داران خرد است نه وکیل مدافع بازیگر بزرگ بازار که دولت باشد. بزرگان بازار خودشان حق صحبت و لابی دارند، رییس و هیات مدیره بورس مبتنی بر ماده ۷ قانون بازار باید صیانت‌کننده از حقوق سهام‌داران خرد باشند.

اقابزرگی در خصوص دریافت وام میلیاردی توسط مجید عشقی با سود ۴ درصد نیز واکنش نشان داد و گفت: ایشان به غلط مطرح کردند فرایند این اقدام قانونی‌ است. این اعتبارات از منابعی برداشت شده که هیچ ارتباطی به حوزه اختیارات شورای عالی بورس نداشته است.

تصمیمات دولت سیزدهم چندان همسو با بازار سرمایه رقم نخورد.

همایون دارابی، دیگر کارشناس بازار سرمایه هم در گفت‌وگو با ایران ماین با تاکید بر پیروی انصاف برای سنجش کارایی روسای نهاد‌ها اظهار داشت: جایگاه رئیس نهاد جایگاه حقوقی قوی نیست و اختیارات این مقام بسیار محدود است.

این کارشناس بورس در ادامه گفت: نهاد حتی دولتی هم نیست و یک نهاد خود انتظام است، و از این نظر رییس نهاد شانس کمی برای به کرسی نشاندن حرف خودش دارد.

او تاکید نمود: تصمیمات دولت سیزدهم چندان همسو با بازار سرمایه رقم نخورد.

دارابی با اشاره به عرضه خودرو در بورس، نرخ بهره و نرخ ارز و... که تصمیمات دولتی تاثیرگذار بر روند بورس بود تشریح کرد: رییس نهاد کار زیادی نمی‌توانست بکند، هر چند در حوزه نهادها و مقررات و مقررات و سامان‌دهی به کمپانی‌ها کارایی خوبی داشت.

این اقتصاددان پیش‌بینی کرد: رییس آینده بورس هم با همین مشکلات مواجه هست، سیاست‌های کلان اقتصادی و جایگاه نه‌چندان قدرتمند ریاست نهاد به مقام سابق اجازه پیشبرد را نمی‌داد.

او در قبال حواشی اخیر وام ۱۰ میلیاردی بیان کرد: این نهاد این اختیار را داشت که این اقدام را انجام دهد ولی زمان‌بندی و نحوه اعلام باعث این حواشی شد.

وی متذکر شد: این وام ها غیر عادی نیستند و رقم آن هم آنقدر قابل ملاحظه نیست، و هیئت مدیره جدید اگر قصد اهدای وام هم ندارد جبران سرویس ها صورت بگیرد.